Turistima služi i kao značajan orijentir pomoću kojeg bez lutanja dolaze do svih glavnih atrakcija u gradu. Naime, sa ovog trga deli nas samo nekoliko koraka od glavne pešačke zone grada, Knez Mihailove ulice; potom, silaskom niz Francusku ulicu, stiže se u glavni istorijski kvart Beograda – stari Dorćol, pa i na kej reke Dunav; takođe, u produžetku Trga, Vasinom ulicom, dolazimo do glavnog zbornog mesta beogradske omladine, Studentskog trga. Na obodu Trga postavljene su i autobuske stanice koje centar povezuju sa svim ostalim delovima grada.

Spomenik knezu Mihailu

Pored toga što je glavni gradski forum, Trg republike obiluje sadržajima sa kojima čini organsku celinu. Znak raspoznavanja Trga republike i odraz njegove jedinstvenosti predstavlja upravo centralni spomenik kneza Mihaila Obrenovića na konju Vrancu, kojim se i uspostavlja aluzija na konja s početka teksta. Spomenik je uvršten u nepokretno kulturno dobro Srbije, odnosno, kulturno dobro od velikog značaja. Vajar je čuveni Italijan Enriko Paci, a reljefi na spomeniku rađeni su prema crtežima arhitekte Konstantina Jovanovića. Spomenik je svečano podignut 1882. godine, a čini ga bronzana konjanička figura vladara koji je Srbiju oslobodio od Turaka. Za vreme vladavine kneza Mihaila Obrenovića, godine 1867, turska vlast je predala Srbiji na upravljanje Beograd, Šabac, Smederevo, Soko, Užice i Kladovo – i upravo iz tog razloga isklesani su nazivi ovih gradova ispod statue konjanika, dok ispružena ruka kneza Mihaila na konju pokazuje na krajeve kojima tek treba vratiti autonomiju. Značaj ovog spomenika ogleda se i u tome što su trgovi, u doba kada je on postavljen, bili mesta na kojima su se odvijale ceremonijalne proslave vladara, te je predstavljao i politički centar grada.

Narodno pozorište

Pre nego što je Srbija postala republika, Trg je, prirodno, imao drukčiji naziv. Budući da je u neposrednoj blizini Narodnog pozorišta (koje je osnovano 1868. na mestu nekadašnje Stambol kapije) bio je poznat kao Pozorišni trg. Narodno pozorište očuvalo je autentični devetnaestovekovni arhitektonski stil i središnje mesto u gradu, te je i dalje neodvojivi deo Trga republike i institucionalni temelj kulture našeg naroda. Na svakodnevnom repertoaru su izvanredne pozorišne predstave, opera i balet.

Narodni muzej

Najpoznatiji beogradski trg je 1903. dobio i ukras u vidu velelepnog zdanja Uprave fondova, koje takođe predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja. Od 1952. godine, zgradu koristi. Narodni muzej u Beogradu, koji je pre dve godine, nakon duge rekonstrukcije, ponovo otvorio vrata ljubiteljima istorije umetnosti i arheologije. Među eksponatima se izdvajaju artefakti iz Lepenskog vira, kao i vinčanske statue i beogradska mumija (sve: pre nove ere), Miroslavljevo jevanđelje (12. vek), novac kralja Radoslava (13. vek), srednjovekovne ikone i freske, skulpture Ivana Meštrovića, kao i dela naših najpoznatijih sliakra: Uroša Predića, Paje Jovanovića, Đorđa Krstića, Konstantina Danila, Katarine Ivanović, Nadežde Petrović, Save Šumanovića i mnogih drugih.

Trg republike danas

Pored očuvanog spomenika i institucija od istorijskog i kulturnog značaja, sam plato danas poseduje i takozvane pametne klupe, na koje su priključeni punjači za mobilne telefone, kao i ruteri sa besplatnim internetom. Betonske klupe okružene su drvoredima i žardinjerama sa ukrasnim cvećem. Između spomenika knezu Mihailu i prolaza ka Knez Mihailovoj ulici, turiste primamljuju i svakodnevno otvoreni i uvek puni kafići i restorani sa bogatom ponudom gastronomskih specijaliteta, ljubaznim osobljem, i gostima koji odišu autentičnim beogradskim duhom. Da biste u celosti doživeli Beograd i oslušnuli srce njegovih stanovnika, dovoljno je sesti u kafić ili na klupu Trga republike i jednostavno posmatrati prolaznike koji tamo zastanu da sačekaju prijatelja. Dobrodušnost i čovekoljublje Beograđana odaju upravo trčanja u zagrljaje, koja se smenjuju svakoga minuta ispred spomenika knezu Mihailu, a strastvenost i srčanost naroda otkriva se u nestrpljivim i iščekivanjima susreta na Trgu, čiji su mnogovekovni svedoci upravo Narodno pozorište i Narodni muzej. Uz sve navedeno, ostaje nam samo da vas upitamo: Kad se vidimo kod Konja?